طی روزهای اخیر موضوع یکسان سازی قیمت بنزین به واسطه عدم واریز سهمیه بنزین خودروهای شخصی به صورت جدی مطرح شده و این موضوع واکنش های فراوانی را از سوی مسئولان دولتی به دنبال داشته است.
بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت درباره تک نرخی شدن قیمت بنزین گفته است چند روز صبر کنید،دنیا که زیر و رو نمی‌شود. فعلا همه گزینه‌ها روی میز است و قبل پایان هفته در این زمینه تصمیم‌گیری می‌شود.
در حالی که وزیر نفت وعده داده است در هفته جاری موضوع تک نرخی شدن بنزین نهایی شود اکبر نعمت‌اللهی مشاور وزیر نفت گفت در مورد سهمیه سوخت خودرو‌های شخصی هنوز تصمیم قطعی صورت نگرفته اما به‌ احتمال زیاد این سهمیه واریز نمی‌شود و خودرو‌های شخصی از این به بعد با نرخ آزاد سوخت گیری می‌کنند.
نعمت‌اللهی با بیان اینکه این موضوع در روز‌های آینده مشخص می‌شود، تک‌نرخی کردن سهمیه سوخت برای خودروهای شخصی را امری مطلوب ارزیابی کرد و گفت: با این کار جلوی فروش غیرقانونی، قاچاق و نگه داشتن بیش از حد سوخت در کارت جلوگیری می‌شود.
چرا بنزین تک نرخی می شود؟
در حالی که پیش از این مسئولان اقتصادی دولت از عدم افزایش قیمت بنزین خبر داده بودند به نظر می رسد افزایش قیمت بنزین در دولت نهایی و این طرح با عدم واریز سهمیه بنزین خرداد ماه خودروهای شخصی اجرایی شده است.
بررسی قانون بودجه سال 94 کل کشور نشان می دهد دولت در زمینه افزایش قیمت بنزین به وظیفه ای که نمایندگان مجلس برای دولت تعیین کرده اند عمل خواهد کرد. چرا که نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی لایحه بودجه سال 94 کل کشور سقف درآمدهای حاصل از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها را 48 هزار میلیارد تومان و سقف هزینه های بخش هدفمندی را نیز 54 هزار و 300 میلیارد تومان تصویب کرده اند.
این در حالی است که در بخش هزینه های هدفمندی 43 هزار و 900 میلیارد تومان از آن مصارف غیر قابل اجتناب است که برای آن ردیف‌های بودجه در نظر گرفته شده است. این موارد شامل «39 هزار میلیارد تومان به منظور پرداخت یارانه نقدی»، «4 هزار و 800 میلیارد تومان مربوط به بیمه سلامت»، «50 میلیارد تومان برای کمک به تولید» و «50 میلیارد تومان مربوط به مسکن حمایتی» می‌شود که دولت نمی تواند از آنها چشم پوشی کند.
علاوه بر این در بخش درآمدها که مجلس رقم 48 هزار میلیارد تومان را پیش بینی کرده است در حال حاضر تنها رقم 38 هزار و 500 میلیارد تومان منابع قابل تحقق است. این آمارها نشان می دهد در صورتی که منابع درآمدی جدیدی به دولت تزریق نشود در پایان سال شاهد کسری بودجه 9500 میلیارد تومانی خواهیم بود.
بر همین اساس مجلس دست دولت را برای تزریف منابع مالی جدید از طریق افزایش قیمت حامل های انرژی و یکسان سازی آن با 90 درصد نرخ فوب خلیج فارس باز گذاشته است. دربه این ترتیب دولت با انجام این وظیفه قانونی خود و افزایش قیمت بنزین رقمی معادل 3100 میلیارد تومان منابع جدید به دست می آورد و می تواند کسری بودجه خود را به 6400 میلیارد تومان کاهش دهد.
حال در صورتی که دولت در بخش هزینه ها به غیر از هزینه های اجتناب ناپذیر هزینه دیگر نداشته باشد و همان رقم 41 هزار و 800 میلیارد تومان را هزینه کند تراز بودجه هدفمندی دولت با کسری 2 هزار و 100 میلیارد تومانی مواجه خواهد شد.
البته در این میان کارشناسان اقتصادی یک راه حل اساسی برای رفع این کسری بودجه را مطرح می کنند و آن هم حذف یارانه ثروتمندان است. به طوری که قانون بودجه سال 94 کل کشور دولت را ملزم به کاهش 3 هزار میلیارد تومانی سقف پرداخت یارانه نقدی کرد و رقم 39 هزار میلیارد تومان را برای این موضوع در نظر گرفت. دولت نیز برای تامین این رقم باید در سال جاری یارانه نقدی 5.5 میلیون نفر را حذف کند. البته این فرض در صورت عدم پرداخت یارانه به بخش تولید خواهد بود. اما در صورتی که بخواهد کسری بودجه 2 هزار و 100 میلیارد تومانی را نیز از این محل از برطرف کند باید یارانه نقدی حدود 3 میلیون و 800 هزار نفر دیگر را نیز قطع کند. به این ترتیب دولت برای جلوگیری از کسری بودجه احتمالی در بخش هدفمندی در پایان سال علاوه بر یکسان سازی نرخ سوخت باید یارانه نقدی و عدم پرداخت یارانه تولید باید یارانه نقدی حدود 9 میلیون و 300 هزار نفر را قطع کند.
البته با توجه به این که دولت در دو ماه نخست سال جاری تنها یارانه نقدی 200 هزار نفر را حذف کرده است به نظر می رسد این طرح آنچنان که باید نتیجه بخش نخواهد بود و باید دید دولت برای جلوگیری از این کسری بودجه چه سناریویی را اجرایی خواهد کرد.