معین التجار اسیر بلا تکلیفی!
رورنامه وحدت نوشت:شهر اهواز به لحاظ برخورداری از مکان های فرهنگی در محرومیت به سر می برد. در این میان هسته مرکزی شهر اهواز از فقر فرهنگی فوق العاده ای برخوردار است.
حتما شما به عنوان اهوازی وقتی میزبان مهمانان خود بوده اید از آنها شنیده اید که ما را به دیدن مکان های تاریخی شهر ببرید و عمدتا از وجود چنین مکان هایی ابراز بی اطلاعی کرده اید. یا بارها شنیده اید که عده ای بدون اطلاع از تاریخ اهواز گفته اند مگر این شهر تاریخ هم دارد.
بی شک مسئول بحران هویت در جوانان و عدم تعلق آنان به میراث فرهنگی به عنوان یک پشتوانه غنی مسئولانی هستند که مانع شکوفایی و حفاظت هرچه بهتر از مواریث فرهنگی می شوند.
در این میان مرکز کلان شهر اهواز که روزانه دهها هزار نفر در آن تردد و حتی سکونت دارند از بناهای با ارزش فراوانی برخوردار است که شهرداری منطقه یک بی تفاوت از این میراث فرهنگی گاه اقدام به صدور مجوز برای تخریب آنان کرده و مجوز ساخت و سازهای ناهمگون می دهد.
از جمله بناهایی که در مرکز شهر اهواز و در حاشیه رودخانه کارون قرار دارد و برای بسیاری نا شناخته باقی مانده است بنای سرای معین التجار است. بنایی که شهر اهواز به واسطه نقشی که داشته باید مدیون آن باشد.در دهه 80 طبق قراردادی که اداره کل میراثفرهنگی استان خوزستان با مالکان سرای معینالتجار خوزستان منعقد کرده اند، مالک و متولی میراثفرهنگی متعهد به مرمت نیمی از بنا شدهاند. حال مالکان سرای معین التجار با زیر پا گذاشتن تعهدات خود هم مقدمات تخریب تدریجی این اثر تاریخی را فراهم کردهاند. مالک بنای معین التجار در حال حاضر به جای اینکه درهای آن مکان را هه روی بازدیدکنندگان باز کند از آن به عنوان مکانی برای عکاسی و فیلمبرداری از زوج های جوان کرده است. دوستداران میراثفرهنگی استان خوزستان معتقدند چون این بنا با پول بیت المال مرمت شده ولی بر روی عموم بسته است باید توسط استانداری و دستگاه قضایی به عنوان مدعی العموم تعین تکلیف شود.
سرای معینالتجار اهواز که مربوط به دوره قاجار است در حالی در تاریخ ۲۰ آبان ۱۳۷۷ با شماره ۲۱۵۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید که بهدلیل کوتاهی مالکین و همکاری نکردن آنها با اداره میراثفرهنگی خوزستان این بنای ارزشمند بلا استفاده رها شده است.سرای معینالتجار دارای یک راسته بازار بوده که این مجموعه در قدیم تا پشت بیمارستان جندیشاپور وسعت داشت و یک مکان تجاری به حساب میآمد تا این که در سال۱۳۱۳ با ساختن پل، بازار نصف شد و رونق اصلی بازار و داد و ستد نیز در قسمت سرا همچنان ادامه داشته است. پیشتر از سرای معینالتجار به صورت غرفه و یا به عنوان انبار از آن استفاده میشد.سخنگو و دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان گفت: «بخشهای عمده سرای معین التجار درحالی سال ۷۴ بر اثر آتش سوزی دچار آسیب دیدگی شدید شد که اداره کل میراث فرهنگی خوزستان مرمت بنا را در اواسط دهه ۸۰ و مشروط به همکاری مالک و تقبل بخشی از هزینههای مرمت با اعتبار یک میلیارد تومان آغاز کرد.
مجتبی گهستونی معتقد است، با اینکه یک دهه از آغاز مرمت گذشته است، مالکین سرای معینالتجار حاضر به همکاری با میراث فرهنگی خوزستان نیستند و این بنا بلا استفاده باقی مانده است. چنانچه وضعیت فعلی سرای معین التجار هزینههای تکمیلی و حفاظت بیشتری را میطلبد.
این فعال میراثفرهنگی خوزستان در ادامه میافزاید: «مالکان سرای معین التجار با این ادعا که بنا توسط اداره کل میراث فرهنگی خوزستان ثبت و تا حدودی مرمت شده بنابراین مرمت پایانی هم بهعهده این اداره کل است. موضوعی که سبب اعتراض بسیاری از فعالان و دوستداران میراثفرهنگی استان خوزستان شده چرا که به اعتقاد این افراد، سرای معین التجار یک اثر ملی است و مالکان از ثبت و مرمت بنا سواستفاده کردهاند بهطوریکه نه حاضرند اقدامی با هدف کاربری متناسب انجام دهند و نه اینکه با هزینه کرد سهمشان در جهت احیای این بنا قدمی برمیدارند.»
گهستونی ادامه میدهد، با توجه به اینکه اداره کل میراثفرهنگی خوزستان به وظیفه خود برای مرمت بخشهای زیادی از بنا اقدام کرده اما وضعیت فعلی سرای معین التجار به جز بلا استفاده ماندن و تخریب سرنوشت دیگری نخواهد داشت. بنابراین پیشنهاد می شود، موضوع در کارگروه میراث فرهنگی و گردشگری استانداری و از طرف واحد حقوقی در دستگاه قضایی مطرح تا تصمیم گیری نهایی درباره آن صورت بگیرد.
سرای معینالتجار در خیابان ۲۴ متری اهواز در خیابان کاوه شرقی واقع است که که توسط حاج محمدتقی معینالتجار بوشهری و با همکاری محمدحسن خان سعدالدوله ساخته شده است و از دیر باز مرکز تجاری اقتصادی بازار قدیم اهواز بوده که بنا به دلایلی امروزه از رونق افتاده و دستخوش تغییر و تحولات عمدهای شده و باعث از بین رفتن این اثر تاریخی شده است.
نظرات بینندگان: